Mentaliseren betekent dat u stil staat bij uw eigen gevoelens en gedachten, maar ook stil staat bij en nadenkt over de gevoelens en gedachten van de ander. Meestal denken we te weten wat de ander denkt of voelt en mentaliseren is beseffen dat deze invullingen vaak verkeerd zijn. Mentaliseren leert men als kind in meer of mindere mate van de omgeving (op de eerste plaats van ouders). Bijvoorbeeld als er sprake is van honger of pijn. Zo leert een kind in interactie met de omgeving bepaalde gevoelens en gedachten te herkennen. Leren mentaliseren is dus het ontdekken van de eigen gevoelens en gedachten en nieuwsgierig zijn naar de gevoelens en gedachten van de ander en er naar vragen.

Het verbetert de communicatie tussen u en de ander. Als u niet goed kunt mentaliseren dan komt u in de problemen omdat u zich niet goed bewust bent van uw gevoelens en gedachten en u komt in conflict met anderen omdat u gevoelens van anderen niet goed inschat of verkeerd invult. Onvoldoende mentaliseren kan leiden tot heftige emoties, zoals angst, agressie, stress of een burn-out. De emotie kan zo overheersend zijn dat u het verschil tussen de buitenwereld en de binnenwereld niet meer kunt ervaren en daardoor niet helder meer kunt nadenken. Ook kan onvoldoende mentaliseren leiden tot de afwezigheid van emotie. U vertelt dan over moeilijke dingen maar u hebt er geen gevoel bij. U denkt wel maar voelt niet.

Tien (10) sessies, bestaande uit oefeningen, vaardigheden en huiswerkopdrachten. Zo wordt in wekelijkse sessies gevraagd om situaties uit uw omgeving te beschrijven waarbij sprake was van mentaliseren of juist niet. Op deze wijze wordt inzichtelijk gemaakt of u in een ‘pretend focus’ zat (wel denken maar niet voelen), u de emotie overneemt (niet mentaliseren), over de emotie heen stapt of bijvoorbeeld anderen niet vertrouwd of angstig bent in onbekende situaties (de ‘equivalent modus’).